Thực phẩm Tết: Đừng vì ham... đẹp mà hại thân

Phẩm màu công nghiệp có màu sắc bắt mắt hơn những màu thông thường

Kinh hãi trứng vịt có màu hồng giống phẩm màu

Tôm khô thơm ngon từ phẩm màu và hóa chất

Nhận diện món ăn dùng phẩm màu hóa học

Nhận diện món ăn dùng phẩm màu hóa học

Mua phẩm màu công nghiệp không khó

Kết quả khảo sát do Viện Vệ sinh y tế công cộng TP.HCM thực hiện vừa phát hiện nhiều loại thực phẩm được dùng phổ biến trong ngày tết sử dụng phẩm màu công nghiệp gây nguy hiểm cho sức khỏe người tiêu dùng.

Điển hình như Rhodamine B là hóa chất phẩm màu chỉ sử dụng trong ngành công nghiệp nhuộm, cấm dùng trong thực phẩm vì gây hại gan, thận, có thể dẫn đến ung thư nhưng cơ quan chức năng đã phát hiện phẩm màu này được sử dụng trong chế biến hạt dưa, tương ớt, sa tế...

Kết quả khảo sát này ghi nhận sa tế tương dầu (của một cơ sở ở quận 6, TP.HCM) và sa tế nấu lẩu (của một cơ sở ở huyện Nhà Bè, TP.HCM) chứa hàm lượng Rhodamine B 0,27 - 226 mg/kg. Hai sản phẩm nói trên cũng được kinh doanh trong một siêu thị ở TP.HCM.

Tại chợ Bình Tây (quận 6, TP.HCM), mứt dừa được tẩm phẩm màu đủ màu trắng, vàng, hồng, xanh… không nhãn mác được rao bán với giá 80.000 đồng/kg (Ảnh: Dân trí)

Tại chợ Kim Biên (quận 5, TP.HCM), phẩm màu công nghiệp được rao bán không tới 10.000 đồng/100gr, cần bao nhiêu cũng có. “Khi làm mứt cho vô ít thôi nhưng màu đẹp và bền lâu” - người bán giới thiệu. Phẩm màu được đựng trong những bịch không nhãn mác. Phóng viên thử bốc một ít bột màu vàng xem, lát sau chùi tay hoài không hết. Trên đường Phan Văn Khỏe (quận 5, TP.HCM), ông chủ một cửa hàng hóa chất khuyên chúng tôi nên mua bột màu công nghiệp vì vừa rẻ vừa làm được nhiều mứt. “100gr bột màu công nghiệp làm được một tấn mứt” - ông chủ giới thiệu.

Ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng

Những thức ăn có chứa phẩm màu trong danh mục được phép sử dụng làm phụ gia thực phẩm của Bộ Y tế, dưới mức giới

Hiện màu công nghiệp vẫn được dùng khá phổ biến trong một số thực phẩm cho trẻ em như thạch, nước trái cây, đồ ăn nhanh, kẹo bánh... Một nghiên cứu trước đây của Cục Quản lý tiêu chuẩn thực phẩm Anh còn cho thấy, việc dùng thường xuyên thực phẩm có màu công nghiệp sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến trí tuệ của trẻ, khiến chỉ số IQ giảm ít nhất 5,5 điểm.

hạn dư lượng cho phép thì không gây ảnh hưởng cho sức khoẻ. Tuy nhiên, nếu lạm dụng phẩm màu, hoặc chạy theo lợi nhuận, sử dụng các phẩm màu ngoài danh mục cho phép để chế biến thực phẩm (đặc biệt là các phẩm màu tổng hợp) sẽ rất hại, có thể gây ngộ độc cấp tính, tích luỹ lâu dài có thể dẫn đến ung thư, như tương ớt có phẩm màu đỏ Sudan và hạt dưa nhuộm phẩm màu đỏ Rhodamine B.

Nếu dùng thức ăn có nhuộm phẩm màu công nghiệp có nguy ngộ độc cao. Thậm chí, những tồn dư lâu dài của các chất này có thể là nguyên nhân khiến người sử dụng bị ung thư. Ngoài ra, các độc tính của phẩm màu công nghiệp còn có thể ảnh hưởng đến thần kinh. Một nhà nghiên cứu về dị ứng ghi nhận màu nhuộm sử dụng trong thực phẩm có thể gây ra chứng hiếu động thái quá và các thay đổi hành vi ở trẻ em cũng như người trưởng thành.

Tất cả màu thực phẩm nhân tạo độc hại đã bị Cơ quan quản lý thuốc và thực phẩm Mỹ (FDA) cấm từ lâu, nhưng có 5 loại vẫn đang được dùng khá phổ biến ở Việt Nam là màu thực phẩm: Blue 1, 2; Red 3; Green 3; Yellow 6 - đây đều là những chất có thể gây ra ung thư. Blue 1 và 2 được tìm thấy trong những thức uống giải khát như (trà, sữa, rượu, bia...), kẹo, đồ nướng và thức ăn cho thú cưng có mức nguy hiểm thấp nhưng được ghi nhận là có liên quan đến ung thư ở chuột. Red 3 tạo ra màu đỏ anh đào, rượu cocktail, kẹo, đồ nướng, đã được chứng minh gây ra khối u tuyến giáp ở chuột. Green 3 có trong kẹo và thức uống giải khát, dù là ít sử dụng, cũng có nguy cơ gây ra ung thư bàng quang.

Rất nhiều mặt hàng bánh kẹo, thực phẩm trên thị trường có sử dụng phẩm màu, gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng

Những cuộc nghiên cứu cho thấy rằng yellow 6 là chất hay được sử dụng nhất để cho vào thức uống giải khát, xúc xích, gelatin, đồ nướng và kẹo, có thể gây ra khối u ở thận và tuyến thượng thận.

Cách phân biệt phẩm màu công nghiệp và phẩm màu tự nhiên

Người tiêu dùng cần đặc biệt chú ý khi mua các loạt hạt hoặc thực phẩm khó nhuộm màu. Đặc biệt, khi mua cần lựa chọn những sản phẩm có nhãn mác, hạn sử dụng và có ghi chú về chất phụ gia.

Cách nhận biết thực phẩm có sử dụng phẩm màu công nghiệp hay không khá đơn giản. Bạn chỉ cần tinh mắt là thấy rõ! Những món ăn được tẩm ướp với phẩm màu hóa học thường sẽ có màu sắc bắt mắt, sặc sỡ nhưng lại kém tự nhiên hơn đồ ăn dùng màu tự nhiên. Do vậy, khi đi ăn hay mua thực phẩm chế biến sẵn các bạn không nên chọn mua những thực phẩm bắt mắt mà phải nên chú ý để bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.

Sự khác biệt của thực phẩm khi dùng màu tự nhiên và phẩm màu nhân tạo. (Ảnh: Nguyễn Anh Thư)

Theo TS. Phan Thị Sửu - Giám đốc Trung tâm Kỹ thuật An toàn Thực phẩm, Hội Khoa học Kỹ thuật An toàn Thực phẩm Việt Nam, để phòng ngừa tác hại của thực phẩm có nhuộm phẩm màu, người tiêu dùng cần chú ý nên dùng các chất màu tự nhiên (gấc, cà chua, ớt, cà rốt, dành dành, dâm bụt chua, nghệ, lá dứa thơm…). Các chất màu tự nhiên ngoài tác dụng tạo màu chúng còn có tính chống oxy hóa nên rất tốt cho sức khỏe. Người tiêu dùng có thể tham khảo danh mục các chất phẩm màu được dùng trong chế biến thực phẩm tại đây.

Bảo Nhi H+
Mời quý vị độc giả đọc tin hàng ngày về chủ đề sức khỏe tại suckhoecong.vn trong chuyên mục Kinh doanh - Tiêu dùng